Ribes nigrum,
Het is nog enkele weken te vroeg om zwarte bessen te plukken, maar voor iedereen die minstens één struik daarvan in eigen tuin heeft, is het toevoegen van de aromatische (jonge) bladeren aan een smoothie of vruchtenbereiding, ook een geweldig gezonde praktijk. In tegenstelling tot de meeste andere groene blaadjes als jong meidoornblad of jonge lindeblad, geeft het toevoegen van zwarte bessenblad een exotische smaak. Bij de eerste bereiding dacht ik dat Riet passievrucht had toegevoegd… Pluk vier of vijf jonge bladeren per persoon voor een vruchtenbereiding (smoothie, vruchtenmoes… van 0,7-1 kg fruit).
En dan binnenkort zijn er de zwarte bessen, soms beter gekend als cassis, lid van de aalbessen-familie. Het aroma van zwarte bes is speciaal en kent voor- en tegenstanders. De hele plant, blad, hout en bessen hebben een diep aromatische geur en aroma. Deze vrucht is typisch voor noordelijke landen. Zwarte bessen zijn rijk aan jodium en boor. Je weet hoe belangrijk het is om het jodiumpeil in evenwicht te houden voor je schildklier. Recent is ook ontdekt dat boor een essentiële stof is voor de botopbouw.
Al die mensen die gedurende jaren calcium hebben ingenomen hebben tijd en geld verloren, omdat één van de voorwaarden voor de opname en geleiding van calcium onvoldoende voorhanden was.
Zwarte bessen zijn het rijkst aan jodium en boor. Maar ze hebben ook bijzonder veel vitamine C en een grote variëteit aan beschermende plantenchemicaliën. Houd in je gedachten dat deze fruitsoort typisch is voor de noordelijke landen en dat de kwaliteit van zwarte bessen op z’n best is indien gekweekt in noordelijke streken. Zwarte bes is een plant voor het koude klimaat en moet je niet halen uit het zuiden.
Zwarte bessen zijn eenvoudig te kweken en kunnen probleemloos biologisch worden gekweekt. Alleen biologisch gekweekte bessen hebben nog die onvervalste smaak van vroeger. Alhoewel er ook kruisingen zijn, waarbij dat typisch aroma is verzwakt en waarbij de vruchten groter zijn.
Al het zomers kleinfruit betekent een enorme verrijking van onze voeding en houdt voor onze gezondheid heel wat beloftes in. Om die reden werd zwarte bes ook opgenomen in de voedings-TOP 10, en dat is niet niets… Maar het is ook relatief. Het betekent niet dat wat onder deze TOP 10 niet wordt vernoemd niet nuttig zou zijn.
De bladeren van de zwarte bes verspreiden een sterke aromatische geur. Aan de onderkant zijn ze bezaaid met kleine, gele kliertjes. De bloemen verschijnen in april-mei in meestal kleine hangende trossen. De vruchten – kleine, ronde, zwarte bessen met een bijzonder aroma – beginnen eind juni te rijpen.
Men verzamelt de zwarte bessenbladeren voor kruidenthee in de tweede helft van augustus. Men moet natuurlijk niet te veel bladeren van één struik plukken, anders kan deze niet meer groeien. Of je plukt er elke dag een handje voor de smoothie (van mei tot augustus). Bij het plukken van de bladeren, ga selectief te werk. Soms moeten takken verwijderd worden en kan je dat meteen doen, terwijl je de bladeren in de voeding gebruikt. De bessen plukt men als ze goed rijp zijn.
De bladeren bevatten emulsine. Ze geven een gele kleur af. De vruchten geven een blauwe kleur (met alkalische stoffen) of een purperviolette kleur (met tinzouten) af. Ze bevatten appelzuur, citroenzuur, invertsuiker en 2,5 % saccharose. Ze bevatten zeer veel vitamine C (197 tot 218 mg per 100 g sap, dat wil zeggen drie keer zoveel als sinaasappelsap). Bovendien is de vitamine C uit de zwarte bes bijzonder stabiel en blijft goed behouden, in tegenstelling tot de vitamine C die in andere planten voorkomt.
