Stress is helemaal niet grappig. Stress is een stille doder. Het is onzichtbaar en harteloos. Stress is niet persoonlijk op jou gericht, en het maakt niet uit wat het met je doet. Zijn doel is hetzelfde als dat van jou: slagen. Het succes ervan hangt in de eerste plaats af van een constante brandstofbron. Zie stress als een kleine vuurplaats in je achtertuin.
Stress is vrij stabiel en meestal gecontroleerd. Je geniet van een klein vuurtje als het kouder wordt of je hebt wat vrienden op bezoek. Het is eigenlijk best stimulerend en opwindend om een beetje stress te hebben. Op een nacht besluit je steeds meer hout toe te voegen aan de kuil, waardoor de opslagcapaciteit wordt overschreden en er een laaiend vuur ontstaat. Binnen in de vuurplaats is het relatief veilig, maar één stevige bries en je achtertuin staat in brand.
Je zet de waterslang klaar en begint het vuur te blussen, maar het is te laat. Het vuur is uit de hand gelopen en water toevoegen lijkt niets te doen. Er is ergens in huis een brandblusser, maar die heb je al jaren niet meer aangeraakt. Je vindt hem en realiseert je dat je niet weet hoe je hem moet gebruiken.
Het vuur breidt zich uit naar de achterkant van het huis en begint je bestaan te bedreigen. De buren bellen de brandweer. Ze komen aan, doven het vuur en redden je kostbare goederen. Je leeft gelukkig nog en je komt er vandaag met de schrik vanaf. Ik heb het ooit meegemaakt toen we begonnen met onze verhuis naar Vloesberg. Er stond een container compleet gevuld met meubels, boeken, matrassen en andere spullen van de vorige eigenaars en terwijl de container vol was, was er nog zoveel meer dat eigenlijk op die container had gemoeten… dus maakten we een vuur op enkele meters van de container en brachten steeds meer, en terwijl het vuur gretig de aangebrachte voorwerpen verteerde, werden we onvoorzichtig en breidde het vuur zich geweldig uit en sloeg over in de container… En zoals altijd probeer je het zelf te fiksen, maar het werd erger en erge en het liep uit de hand. Ik kan je verzekeren dat zoiets je “raakt”. Alles in het lichaam komt in actie en verzet zich tegen wat er gebeurt.
Stress heeft hetzelfde gewelddadige en destructieve potentieel als dat uitbreidend vuur. Het lijkt in eerste instantie niet zo’n groot probleem. Je kunt het zelfs negeren totdat het uit de hand loopt. Je kunt je niet concentreren of de energie verzamelen om het onder ogen te zien. Misschien word je gevoelig en overweldigd door angst en bezorgdheid. Je zoekt een dokter voor mysterieuze symptomen, pijntjes en kwalen, alleen om te horen dat het goed met je gaat. Misschien zoek je een chiropractor, masseuse of acupuncturist om de fysieke manifestaties van de stress te verhelpen. Of je zoekt een psychiater of psycholoog die aan de mentale effecten van stress probeert te werken. Geen van deze mensen heeft ongelijk, maar ze missen het punt. Stress heeft invloed op de geest, het lichaam en de ziel. Maar dat weet je.
SOORTEN STRESS
De soorten stress worden meestal nooit onderscheiden of gescheiden. Ze worden op één hoop gegooid in één enkele gebeurtenis of probleem zonder gedefinieerde randen, grenzen of regels. Het is als een ‘geest’ in de zin dat je weet dat het er is, maar je kunt niet bepalen wat of waar het is.
Als je de soorten en bronnen van stress waarmee je wordt geconfronteerd niet kunt classificeren of identificeren, kan je ze ook niet beheren. Het is alsof je probeert uit te leggen hoe het is om jezelf te verbranden als je het nog nooit hebt ervaren. Er zijn waarschijnlijk honderden bronnen van stress die je bent tegengekomen, maar laten we ons concentreren op de vormen die het meest van invloed zijn op de cognitieve functie, fysieke prestaties en gezondheid.
VOEDINGS-STRESS
In de jaren toen ik anti-stress-cursussen begeleidde, begon ik altijd met de oorzaken uit te leggen. Voeding stond altijd op de eerste plaats. Sommige deelnemers hebben zich daar aan gestoord. Ze konden de rol van de voeding nooit zo sterk inschatten… “Want dan zou iedereen onder stress moeten lijden”, of “Ik doe zo mijn best, waarom treft het me dan zo?”
Wereldwijd zijn we qua voedingswaarde uitgeput. Er zijn misschien enkele mensen die aan die realiteit ontsnappen, mensen die hun voeding halen van een mineraalrijke levende grond, en die nog dicht bij de natuur leven, mensen die voeding gebruiken met een natuurlijke dichtheid aan micronutriënten. Het is zeker niet de regel voor mensen in de moderne wereld, die zijn afgedwaald van kwaliteitsvoedsel, en die voeding gebruiken voor gemak, smaak, plezier en met een prijskaartje van 99 cent. We hebben een overvloed aan voedsel gecreëerd dat rijk is aan calorieën, waar men de buik mee vult, maar waar de voedingskwaliteit ontbreekt. We zijn overvoed en tegelijk ondervoed. De bodem is uitgeput van mineralen en ons water is vervuild met chemicaliën. De lucht is gevuld met residu’s van elektriciteitscentrales, uitlaatgassen van vliegtuigbrandstof en honderden andere verontreinigende stoffen die door de veiligheidsinstanties als veilig worden beschouwd. Vechtend tegen deze realiteit, heeft de vraag naar biologisch en voedingsrijk voedsel een behoorlijke opleving gezien. Mensen beginnen het diepe verband tussen voedsel en gezondheid te begrijpen. De food-mood (voeding=stemming) connectie is onmiskenbaar. Zonder bepaalde grondstoffen die je uit je voeding haalt, is de productie van belangrijke neurotransmitters of hersenchemicaliën die positieve emoties creëren en je in staat stellen om met stress om te gaan, verdwenen.
Voeg suiker, geraffineerde koolhydraten zoals wit brood, pasta’s, bagels, gebak, koekjes, crackers, snoep, frisdrank, fastfood, chips, dieetdrankjes, geoxideerde en giftige oliën, gebakken vet en gecarboniseerde eiwitten toe en je hebt een recept voor een ramp. Je kunt gewoon geen gezonde stressreactie cultiveren als je lichaam wordt leeggezogen door deze voedingsbloedzuigers. Je kunt een voertuig niet afstellen met alleen een sleutel. Je kunt misschien wat losse bouten aandraaien en ervoor zorgen dat het stabiel genoeg is om je op de weg te houden, maar je kunt de banden niet vullen of de motor smeren om te voorkomen dat je crasht. Daar is een hele gereedschapskist voor nodig.
We moeten werken aan het bouwen en ontwikkelen van een ‘Stress Gereedschapskoffer’, maar eerst moeten we de basis leggen voor hoe stress werkt. Misschien ontdek je dat je vermoeidheid, humeurige stemming en depressie niet alleen worden veroorzaakt door emotionele stress, maar ook door voedings- en spirituele stress.
Stress is er niet om je persoonlijk te pakken te krijgen, het werkt gewoon als een virus. Het heeft een gastheer nodig om in te leven en te gedijen. Als we geen mineralen, vitamines en kwaliteitsvetten hebben, hebben we geen bescherming tegen stress. Vitaminen en mineralen fungeren als de connectoren van het leven die de brandstof en vitaliteit leveren om onze dagelijkse taken uit te voeren. Als we onder stress staan, worden vitamines en mineralen verbrand aan een gemene snelheid. Vitaminen B6 en B12 zijn vaak uitgeput, samen met het mineraal magnesium. Deze drie vormen een belangrijk systeem in het lichaam dat je stabiele maar rustige energie geeft. Deze vitamines zorgen ervoor dat je energie hebt, maar niet in een zenuwachtige vorm zoals je zou krijgen van een kopje koffie. Wanneer je deze essentiële vitamines en mineralen mist, lijden je energie en het vermogen om met stress om te gaan hieronder. Het lichaam kan een kortstondige boost krijgen van bijvoorbeeld koffie en andere stimulerende middelen. Koffie is een diureticum dat een stortvloed van water en uitscheiding van mineralen veroorzaakt. Zonder deze niveaus naar behoefte aan te vullen, kan een dagelijkse koffiegewoonte een behoorlijk tekort veroorzaken.
Het aanpassen en beheersen van stress is bijna onmogelijk als je een tekort aan mineralen hebt. Om stress volledig aan te passen en te beheersen, moeten we een volle tank hebben met vitamines, mineralen, voedingsstoffen en hormonen. Hoewel het ontmoedigend klinkt, is het een eenvoudig proces dat tijd en toewijding kost. Zodra je voedingsniveaus beginnen te stijgen, wordt je vermogen om met stress om te gaan beter haalbaar. Het doel is niet om stress te laten verdwijnen. Dit is geen magie of ontkenning. Het is een kwestie van actie en aanpassing. We moeten het spel in jouw voordeel richten en de overhand krijgen tegen stress en de mogelijke negatieve effecten.
In 2014 vroeg Germaine me of we een documentje hadden over de relatie stress-voeding, dat ze aan haar cursisten zou kunnen geven. Omdat we dat afzonderlijk nooit als thema hadden gepubliceerd, ging ik aan het werk om zoveel mogelijk data te verzamelen, om een zo ruim mogelijke inschatting te maken van hoe stress graag ontstaat en bestendigd wordt op een wankele gezondheidsbasis. Toen maakte ik de brochure ‘Stress de Baas’ dat ook in het tijdschrift werd opgenomen. Die brochure maakt nu deel uit van onze cursus Natuur&Gezondheid, met een Module “P”, een onderdeel dat barstensvol zit met gepubliceerde en ongepubliceerde boeken, schema’s en andere onderdelen over de vitamine P (Positief denken), waar alles samengebracht is rond relaxatie, ademhaling, positief denken, stressbeheersing, motivatie…
Module P is een digitale bundel en kan gedownload worden via de link die je ontvangt na betaling van 30 euro voor Module P – op rekening IBAN: BE43 9733 7932 4901 BIC: ARSPBE22 tnv Natur-El. Stuur ons ook een email, zodat je zsm kunt starten met het in de praktijk te brengen.